Храм Успення Божай Маці
Храм Успення Божай Маці як і яго гісторыя валодаюць вельмі кароткім па гістарычных мерках лёсам. Але ад гэтага яна не становіцца менш цікавай і прывабнай. У гэтым артыкуле навучэнцы сярэдняй школы №2 г. Мар’іна Горка і іх навуковы кіраўнік выкладаюць сваё бачанне на гэты велічны архітэктурны шэдэўр, які нажаль, быў згублены…
Па ініцыятыве маладога святара Тамаша Русецкага будаўніцтва храма вялося 8 гадоў. І нарэшце, у жніўні 1879 года яго асвяцілі ў гонар Успення Божай Маці.
У 1894 г.у Мар’інагорскай царквы высвяцілі яшчэ адзін пасад — у гонар Святога Аляксандра Неўскага. Як следства, у пачатку XX ст.пры царкве утварыўся асаблівы прыход. Царква стала саборам.
У пяцідзесяці метрах ад сабора стаяла капліца. Яны злучаліся падземным ходам*. У нішах апошняга пасля былі выяўленыя пахаванні сваякоў Макава і Русецкага. [5. С.28]
* Асаблівая меркаванне. Верагоднасць наяўнасці падземных хадоў моцна перабольшаная, хутчэй гаворка аб падземных пячорах – паглыбленнях.
Аднак, у 30-я гады XX стагоддзя тут перапынілася царкоўнае жыццё. У 1939 г. мясцовыя ўлады прымаюць рашэнне пераабсталяваць яго ў раённы клуб, потым у збожжасховішчы, а 4 лістапада 1940 г.храм быў узарваны.
Даследуючы месца, дзе знаходзіўся Храм Успення Божай Маці, мы знайшлі пацвярджэнне Навасёлкаўскага летапісу аб забіты сялянах (Пётр Казак, Антон Варывончык, Дарафей Гарбачык, Герасім Андросік), якія аддалі свае жыцці ў 1863 годзе, падчас паўстання, дзеля выратавання святара Тамаша Русецкага. Напрыклад, магілы Дарафея Гарбачыка і Герасіма Андросіка, якія загінулі 23 красавіка 1863 года. Сумна тое, што з 2-х магіл, якія былі знойдзеныя намі летам 2014 года, ужо да студзеня засталася толькі адна*.
** Падрабязней пра стан спраў на Мар’інскіх могілках можна прачытаць у нашым артыкуле прысвечанай гэтаму і іншым пахаванням. Нажаль не ўсё добра.
кіраўнік даследавання: Уласіхіна Алена Іванаўна