Павел Міхайлавіч Шпілеўскі-пісьменнік-этнограф, публіцыст, літаратурны і тэатральны крытык, папулярызатар народнай культурнай спадчыны беларусаў. Кандыдат багаслоўя (1847).
Асоба хоць і знакамітая, але да гэтага часу выклікае шмат разваг. Развагі не толькі пра тое, як апісваў Беларусь і беларусаў, але і ў знешняй праяве. Можна знайсці мноства крыніц і на іх ён будзе мець розныя партрэты.
У нашай мінулай версіі сайта мы таксама былі вымушаныя мяняць партрэт. Пры гэтым, мянялі некалькі разоў і кожны раз, здавалася абгрунтавана. Нашы чытачы дасылалі спасылкі на артыкулы, даволі паважаных выданняў, і ўсюды былі розныя партрэты. Часцей за ўсё ўзнікае блытаніна з іншым даследчыкам Беларусі. А менавіта, Карскім Яўхім Фёдаравіч.
Як бачым, складана рабіць адназначную выснову. Аднак, ва ўсіх афіцыйных крыніцах, усё ж такі выкарыстоўваецца малюнак, які пазначаны і на рэсурсе “турыстычны Кобрын”.
Вось і мы будзем яго прытрымлівацца, яго, і той версіі, што яго партрэт блытаюць з Карскім.
Дхяцінства і вучоба
Нарадзіўся Павел Міхайлавіч 31 кастрычніка 1823 года альбо 12 лістапада (па новым стылі календара). Адбылося гэта ў вёсцы Шыпілавічы Мінскай губерні. Жыццё Паўла Міхайлавіча была досыць кароткай, памёр ён усяго толькі ў 37 гадоў. Не паспеўшы дажыць да свайго 38-годдзя менш за месяц.
Усё жыццё яго цалкам прасякнута рэлігіяй. Звязана гэта з тым, што Павел Шпілеўскі нарадзіўся ў сям’і святара, пазней паступіў і скончыў Мінскую духоўную семінарыю ў Слуцку.
Наступны крок навучання – Пецярбургская духоўная акадэмія (1843-1847 гг.).
Навучанне ў Акадэміі было вельмі паспяховым. Паспяховасць навучання можна пацвердзіць тым, што скончыў яго са званнем кандыдата багаслоўя.
Пасля завяршэння Акадэміі Павел Міхайлавіч Шпілеўскі быў прызначаны выкладчыкам славеснасці ў Варшаўскае павятовае духоўнае вучылішча.
Праз пяць гадоў пераехаў у Санкт-Пецярбург. Са снежня 1853 года працаваў у галоўным педагагічным інстытуце, а з красавіка 1855 года — настаўнікам у школе пры экспедыцыі падрыхтоўкі дзяржаўных папер.
Асаблівасці творчасці
Галоўныя адрозненні творчасці аўтара заключаюцца ў тым, што Павел Міхайлавіч аддае вялікую ўвагу беларусам, фальклору, паэзіі. Вялізныя намаганні прыклаў для доказу тэорыі, згодна з якой, беларусы найстаражытныя ў славянскай групе. Разам з гэтым, некаторыя працы былі прызнаныя ненавуковымі, ёсць меркаванне, што асобныя кампаненты апісаныя ў яго працах былі ім жа і складзеныя. Хто ведае, можа гэтая ідэя пераважае з-за таго, што тэорыя Паўла Міхайлавіча не ўкладваліся ў ідэі заходнерусізму, якая так актыўна была распаўсюджаная на нашай зямлі. Было ў яго публікацыях і не самае прыемнае кірунак, якое выяўлялася ў антысеміцкіх публікацыях.
«Беларускія народныя паданні»
артыкул падпісаны псеўданімам
П. Драўлянскі
У цяперашні час акадэмічнай навукай адмоўлена ў дакладнасці і навуковасці фактаў
Павел Міхайлавіч Шпілеўскі – літаратурная дзейнасць
У 1846 годзе пад псеўданімам П.Дрэўлянскі былі выдадзены артыкулы па беларускай міфалогіі ў «часопісе Міністэрства народнай асветы».У 1850 годзе выйшла гістарычная праца «Апісанне пасольства Льва Сапегі ў Масковію». У 1853 годзе ў часопісе “Масквіцянін «была надрукаваная праца» даследаванне аб ваўкалаках на падставе беларускіх павер’яў«, у часопісе» Пантэон « — » Беларусь у характарыстычных апісаннях і фантастычных казках«, у» Сучасніку « — » падарожжа па Палессі і беларускім краі” — праца, якая атрымала найбольшую вядомасць і напісаная цудоўным літаратурным стылем. У тым жа 1853 годзе свет пабачыла манаграфія «беларускія прыказкі», у 1857 годзе — «археалагічныя знаходкі» і «Дажынка, беларускі звычай. Сцэнічнае прадстаўленне”» У 1858 годзе ў часопісе “Ілюстрацыя «было выдадзена 6»заходнерускіх нарысаў”.