Млыны-прыгожыя адгалоскі мінулага!
Яе напаўняюць-жуе і жуе, сама не глынае — іншым аддае.
Жыву Я ад ветру і вады, сама не ем, а даю паесці іншым.
(Млын)
Аказваецца, раней рэдка на якой рэчцы не стаяў млын. У сельскай мясцовасці яна была чымсьці асаблівым. Гэта памол збожжа на муку, крупы, і Штурханне талакна, і атрыманне льнянога алею. Кемлівы млынар мог зладзіць у млынавым свіране і прасейванне мукі, і сукновальню. З бліжэйшай акругі цягнуліся да млына падводы са збожжам, а назад – тыя ж падводы са свежай мукой – вазніцы і коні ледзь белыя ад мучнога пылу. Дарога часта ішла праз млынавую плаціну. З віра пад плацінай заўсёды можна было налавіць рыбы, у сажалцы плавалі качкі, гусі, на заліўных пойменных лугах сакавіта зелянела трава. Сажалка і плаціна ажыўлялі сельскі пейзаж.
З надыходам эпохі індустрыялізацыі мы ўжо рэдка дзе можам сустрэць млын, а ўжо ў працоўным стане ўбачыць яе практычна немагчыма. Пры нас сыходзяць назаўжды і апошнія старыя-млынары, а з імі і іх прафесія.
На вывучэнне млыноў мяне наштурхнуў ўбачаны мною ў г.Заслаўі паравы млын. Маючы магчымасць падрабязна пазнаёміцца з ім, мне, як любому дзецюку захацелася на свае вочы ўбачыць, як ён працуе, як атрымліваецца мука, панюхаць яе пах, прыняць непасрэдны ўдзел, але нажаль, – ён знаходзіцца не ў працоўным стане. Мне захацелася даведацца больш аб такім вынаходстве як млын, даведацца якіх відаў яны бываюць, а таксама калі і хто яо вынайшаў. І гэта прымусіла мяне пачаць свае пошукі, з якіх і атрымалася мая праца «млыны – прыгожыя адгалоскі мінулага!».
Перад сабой я паставіў мэту-высвятленне гісторыі развіцця млыноў.
Задачы працы
- Вывучыць гісторыю ўзнікнення і развіцця розных тыпаў вадзяных і паветраных млыноў;
- Вызначыць класіфікацыю вадзяных і паветраных млыноў;
Высветліць калі яны з’явіліся на тэрыторыі Беларусі і дзе на тэрыторыі Пухавіцкага раёна засталіся сляды млыноў, якія захаваліся або раней існавалі;
Апытаць навучэнцаў 7-ых класаў нашай школы па маёй тэме.
Актуальнасць майго даследавання заключаецца ў тым, што яно павышае цікавасць да гістарычнай спадчыны чалавецтва, а таксама мінуламу нашага краю, што, несумненна, неабходна ў цяперашні час.
Аб’ектам майго даследавання з’яўляюцца розныя млыны.
Прадмет даследавання-тыпалогія розных відаў млыноў
Практычная значнасць гэтага даследавання складаецца ў тым, што дадзены матэрыял неабходны для выхавання павагі і любові да традыцый і звычаяў нашых продкаў, яго можна выкарыстоўваць на ўроках краязнаўства, класных гадзінах, пазакласных мерапрыемствах. Значнасць палягае яшчэ і ў тым, што млыны гэта не толькі помнікі драўлянага дойлідства і прамысловай архітэктуры, але і элементы гісторыка-культурнага ландшафту. Дадзены матэрыял можна выкарыстоўваць для стварэння праграм па захаванні і адраджэнні, а таксама ўзнаўленні помнікаў прамысловай архітэктуры ў захоўваемай прыроднай і гісторыка-культурнай асяроддзі.
Метады даследавання: апытанне, вывучэнне навуковай і мастацкай літаратуры, экскурсіі ў краязнаўчы музей в. Пухавічы і музей старадаўніх народных рамёстваў і тэхналогій “Дудуткі”, праца з інфармацыяй Інтэрнэту, дакументальным фільмам “выпрабавальнікі вынаходак-мусульманскія млыны”/
Аўтар: Мазанік Яўген Дзмітрыевіч
Кіраўнік: Уласіхіна Алена Іванаўна
Поўны тэкст у дакуменце ніжэй
