Ляйкоўскі Міхаіл Міхайлавіч – Заслужаны ўрач БССР
нарадзіўся 5 лістапада 1922 года ў вёсцы Дзям’янава Пухавіцкага раёна.
Заслужаны ўрач БССР (1976). Кандыдат медыцынскіх навук. Скончыў Мінскі медыцынскі інстытут (1950). Загадчык Валожынскага раённага аддзела аховы здароўя (30 жніўня 1950 – 30 сакавіка 1957). Рэнтгенолаг, афтальмолаг (1971-1994) Валожынскай цэнтральнай раённай бальніцы.
Ветэран Вялікай Айчыннай вайны
Ляйкоўскі Міхаіл Міхайлавіч пра вайну і свой удзел:
Я быў у складзе 331-га стралковага палка 96-й дывізіі 48-й арміі 2-га Беларускага фронту, якая вызваляла тэрыторыю цяперашняй Рэспублікі Польшча ў г.Острув–Мазавецка. Паблізу яго размяшчаўся лагер, дзе ў газавых камерах фашысты знішчылі, па дадзеных таго часу, тысячы нашых ваеннапалонных. Пасля вызвалення горада на месцы іх пахавання і якія стаяць газавых камер камандаванне зладзіла мітынг, выступіў там і я, а потым апублікаваў артыкул пра гэта злачынстве фашыстаў у дывізіённай газеце «за перамогу» 18 жніўня 1944 года. Але калі звярнуўся пасля ў Цэнтральны архіў МО СССР, а затым ЦА МО РФ і аддзел ваеннай літаратуры Расійскай дзяржаўнай бібліятэкі, там не аказалася патрэбнага нумара газеты. Другі прыклад: у канцы 1942 года пад Асіповічамі ў лесе гестапаўцы расстралялі траіх падпольшчыкаў з вёскі Насыцк Талькаўскага сельсавета Пухавіцкага раёна: Аляксандра Пармона, Уладзіміра Кушнера, Міхаіла Пятроўскага. Пра іх нідзе няма ўспамінаў. Пра што гэта кажа? Яшчэ шмат чаго пра падзеі Вялікай Айчыннай вайны нам трэба будзе даведацца.
Пра спецкурс у школе
У савецкі час, калі ветэраны былі жывыя і яшчэ актыўна працавалі, напярэдадні Дня Перамогі праводзіліся ўрачыстыя сходы ў гонар нашай Перамогі, дзе выступалі самі ўдзельнікі ваенных дзеянняў. Былі ўсталяваныя стэнды»яны змагаліся за Радзіму”. Хоць у той час усе людзі так ці інакш былі датычныя да Вялікай Айчыннай — бо яна забрала жыццё кожнага трэцяга жыхара нашай краіны, закранула кожную сям’ю. А сёння? Так, у адукацыйных установах выкладаецца навучальны курс, прысвечаны Вялікай Айчыннай вайне, але атрыманыя веды з’яўляюцца толькі падмуркам для гістарычнага светапогляду моладзі. Гэта толькі база, на якой пры дапамозе розных агульнаадукацыйных, грамадскіх, культурных і жыццёвых фактараў можна выбудаваць патрыятычную ментальнасць новых пакаленняў. Немалаважныя метады музейнай асветы, але цяпер і яны малаэфектыўныя, бо для цяперашняй моладзі вайна — гэта даўняя гісторыя. І ўсё ж, мяркую, яшчэ рэальна ўвекавечыць многія подзвігі герояў, калі б ідэалагічныя і музейныя работнікі, а таксама СМІ выкарыстоўвалі апошнюю магчымасць пагутарыць з ветэранамі.
