Лупіновіч Іван Сцяпанавіч-глебазнаўца, аграхімік.
Іван Сцяпанавіч Лупіновіч адзін з самых знакамітых ураджэнцаў Пухаўшчыны, вучоны глебазнавец і аграхімік. Нарадзіўся 6 ліпеня 1900 (часам можна сустрэць дату 11 ліпеня 1900) года ў мястэчку Шацк Ігуменскага павета (цяпер Пухавіцкі раён).
Жыў і выхоўваўся ў беднай сялянскай сям’і.
Глебазнаўца і аграхімік. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук БССР (1947 год), акадэмік Акадэміі сельскагаспадарчых навук (1957-1961 года), доктар сельскагаспадарчых навук (1944 год), прафесар (1953 год), заслужаны дзеяч навукі БССР (1951 год).
Навучанне праходзіў у Шацкай земскай школе, якую скончыў у 1914 годзе.
Пасля заканчэння Шацкай школы паступае ў Маладзечанскую настаўніцкую семінарыю.
Аднак, шлях атрымання адукацыі Івана Сцяпанавіча значна шырэйшы, пасля завяршэння настаўніцкай семінарыі паступае ў Мінскае політэхнічнае вучылішча на культурна-тэхнічнае аддзяленне, пазней паступае на глебава-агранамічнае аддзяленне Беларускага інстытута сельскай і лясной гаспадаркі (1925 год)
Ужо ў студэнцкія гады Іван Сцяпанавіч Лупіновіч займаецца навуковай дзейнасцю, піша артыкулы, удзельнічае ў экспедыцыях. Першы шырока вядомы артыкул – »Умовы здабычы вапны і яе значэнне для вапнавання Глеб БССР”. Навуковае кіраўніцтва ў гэты перыяд ажыццяўляў прафесар-Касаткін В. Г.
Досыць працяглы час Лупіновіч Іван Сцяпанавіч працаваў у Маскве. У 1926 годзе яго запрасілі ў Маскоўскі глебавы інстытут.
Разам з тым выкладае яшчэ ў адным Маскоўскім інстытуце (Маскоўскі гідрамеліярацыйны інстытут). Але нават у гэты перыяд часу, ён цесна звязаны з Беларуссю.
Заўсёды надаваў увагу Беларусі
1934 годзе паступае на працу ў наш родны беларускі сельскагаспадарчы інстытут у Горках. Ужо ў 1935 годзе абараняе званне кандыдата сельскагаспадарчых навук.
У 1938 г. лёс зноў накіроўвае Івана Сцяпанавіча ў Маскву. На гэты раз ён трапляе ў Савет па вывучэнні прадукцыйных сіл АН СССР (Масква). Пад яго кіраўніцтвам арганізуюцца экспедыцыі ў Сярэднюю Азію, Паволжа, Прыкам’е, Кабардинскую і дагестанскую АССР з мэтай вывучэння прыродных рэсурсаў і зямельнага фонду.
На час вайны Іван Сцяпанавіч Лупіновіч гэтак жа працягваў навуковую дзейнасць у складзе камісіі АН СССР па мабілізацыі рэсурсаў для абароны краіны і па арганізацыі сельскагаспадарчай вытворчасці ў Сярэдняй Азіі і Паволжа. У 1943 г. (падчас вайны) ён паспяхова абараніў у Казанскім універсітэце доктарскую дысертацыю на тэму «Прыродна-гістарычнае раянаванне СССР». У 1947 г. АН СССР выпусціла фундаментальную працу і. С. Лупіновіча сумесна з с.г. Струмилиным «Прыродна-гістарычнае раянаванне СССР».
Прэзідэнт Акадэміі навук-Іван Сцяпанавіч Лупіновіч
У пасляваенны час, а менавіта ў 1947 годзе Іван Сцяпанавіч займае пасаду акадэміка і віцэ-прэзідэнта АН БССР. Ён запускае ў жыццё працу новых для таго часу лабараторый: фізікі і біяхіміі тарфяна-балотных Глеб.
Вынік ўкаранення гэтых лабараторый ўражваў. Ужо праз некалькі гадоў была выдадзена ўнікальная манаграфія “тарфяна-балотныя глебы БССР і іх урадлівасць” (1952 г., сааўтар т. ф. Голуб). Першае ў сваім родзе выданне абагульняючае унікальныя назірання і даследаванні.
У 1950-1968 гг.і. С. Лупіновіч — загадчык кафедры глебазнаўства Белдзяржуніверсітэта.
У 1951 г. Івану Сцяпанавічу прысвойваецца ганаровае званне Заслужанага дзеяча навукі БССР.
Са стварэннем у 1957 г. Акадэміі сельскагаспадарчых навук і. С. Лупіновіч абіраецца яе прэзідэнтам.
Прабыў на пасадзе да моманту расфарміравання Акадэміі (1961). Іван Сцяпанавіч Лупинович заўсёды надаваў увагу педагогіцы, чым і заняўся ў гэты перыяд. У 1962 г.пры кафедры глебазнаўства БДУ ім ствараецца навукова-даследчая лабараторыя глебавай біягеахіміі.
Вельмі кароткія вынікі дзейнасці
Вынік педагагічнай і навуковай дейтельности складана недаацаніць, ён падрыхтаваў каля 50 кандыдатаў і дактароў навук, аўтар 120 (па некаторых падліках нават больш) навуковых публікацый, 3 манаграфій.
У 1953-1961-дэпутат Вярхоўнага Савета БССР.
Узнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі (1945), Працоўнага Чырвонага Сцяга (1949, 1960), Леніна (1951), «Знак Пашаны» (1955), медалямі.
Памёр 9 кастрычніка 1968 г.
У 1970 г. Беларускай рэспубліканскай навуковай сельскагаспадарчай бібліятэцы прысвоена імя і.С. Лупіновіча.
